Autor: Philippa Gregory
Tytuł: "Wieczna księżniczka"
Wydawnictwo: Książnica, 2011

Tym
razem moja ulubiona autorka powieści historycznych zabiera nas do XVI -
wiecznej Europy, by opowiedzieć o losach Katarzyny Aragońskiej -
hiszpańskiej infantki, najmłodszej córki pary królewskiej Izabeli i
Ferdynanda, od trzeciego roku życia księżnej Walii, narzeczonej następcy
angielskiego tronu Artura Tudora, późniejszej królowej Anglii,
pierwszej z sześciu żon Henryka VIII.
Księżniczka Catalina przychodzi na świat i pierwsze lata życia spędza w
królewskim obozie wojskowym hiszpańskich monarchów, którzy toczą zacięte
walki, by wypędzić Maurów z Hiszpanii. Od maleńkości jest
przygotowywana do roli angielskiej królowej i władania swą przyszłą
ojczyzną, wyrasta więc na młodą kobietę pewną swej wartości i
zdeterminowaną do wypełnienia swego przeznaczenia, o niezłomnym
charakterze zahartowanym w ogniu krucjat, ukształtowanym zarówno przez
surowe wychowanie w katolickiej wierze, jak i arabskie wpływy
wszechobecne w pałacowych komnatach Alhambry. Catalina to kobieta
odważna, dumna, pewna siebie i swojego życiowego celu, przez całe niemal
życie bezkrytycznie wpatrzona w matkę będącą dla niej wzorem
chrześcijańskiej królowej, którą zawsze starała się naśladować i
sprostać jej wysokim wymaganiom.
W wieku 15 lat pełna nadziei księżniczka wyrusza na angielski dwór, by
poślubić swego narzeczonego, księcia Walii Artura, następcę Henryka VII
Tudora. Po początkowych nieporozumieniach młodzi głęboko i szczerze się
pokochali, jednak małżeńskie szczęście rychło przerywa nagła śmierć
Artura. Sytuacja Katarzyny błyskawicznie się odmienia, księżna traci swą
wysoką pozycję, z dnia na dzień staje się nikim, co najwyżej
kłopotliwym zakładnikiem: nie udało się jej począć następcy tronu, zaś
niewypłacony do końca przez jej ojca posag czynią ją persona non grata
na królewskim dworze. Pozostawiona samej sobie, zdeterminowana, by
wypełnić swoje przeznaczenie, czyli zostać królową Anglii, Katarzyna nie
traci głowy w wydawałoby się beznadziejnej sytuacji i bierze sprawy w
swoje ręce: postanawia poślubić swego szwagra, księcia Harry'ego,
przyszłego króla Henryka VIII.
"Wieczna księżniczka" to fascynujący portret niezwykłej kobiety
obdarzonej nadzwyczaj silną osobowością, imponującym hartem ducha,
niepoślednią odwagą i nienasyconymi ambicjami, nieodrodną córką swych
rodziców, Izabeli Kastylijskiej i Ferdynanda Aragońskiego. Jako królowa
Anglii okazała się zręcznym dyplomatą i dalekowzrocznym strategiem -
czego niestety nie można powiedzieć o jej mężu, przynajmniej w
pierwszych latach panowania, którego autorka przedstawiła jako
rozpieszczonego pasjonata dworskich rozrywek, podatnego na wpływy,
zadufanego w sobie młodzika. O kilka lat odeń starsza Katarzyna to
świadoma swej roli królowa poważnie traktująca swe obowiązki, mądra
kobieta i niezależna władczyni, dyskretnie, ale skutecznie kierująca
swym młodym małżonkiem, sprawująca realną władzę w królestwie, świetnie
odnajdująca się w gąszczu dworskich intryg, a jednocześnie kochana i
szanowana przez poddanych. Król Henryk nie dorównuje żonie pod żadnym
względem, jednak - jak pokazują jej burzliwe i niewesołe losy - okazał
się pojętnym uczniem. Katarzyna wyrządzoną jej krzywdę przyjęła z
niezwykłym opanowaniem, godnością i klasą - jak przystało na hiszpańską
infantkę i królową Anglii, które to cechy jednoznacznie świadczą o jej
wielkości.
Philippa Gregory kreśli wnikliwy i poruszający portret Katarzyny
Aragońskiej, której w wyjątkowo niesprzyjających okolicznościach udało
się wznieść ponad tradycyjną rolę angielskich królowych - rozpłodowej
klaczy panującego monarchy, pozbawionej większych praw i znaczenia -
oraz udowodnić swą wartość, zdolności dyplomatyczne, mądrość i
prawdziwie męskie ambicje pozostając przy tym namiętną, uczuciową,
prawdziwą kobietą z krwi i kości, pełną godności, taktu i iście
hiszpańskiej dumy.
Autorka przybliża nam jej sylwetkę z pozycji trzecioosobowego narratora,
często jednak oddaje głos bohaterce wzbogacając fabułę bardzo
osobistymi fragmentami dziennika królowej - dzięki temu poznajemy
bieżące wydarzenia także z perspektywy Katarzyny, jak również ją samą:
targające nią emocje i wątpliwości, jej wybory, motywacje, zalety i
wady. Przez to staje się nam bliższa, bardziej ludzka, niczym prawdziwa
przyjaciółka - wraz z nią przeżywamy wzloty i upadki, uczestniczymy w
chwilach smutku i szczęścia, kibicujemy jej poczynaniom - i płaczemy nad
jej losem.
Philippa Gregory, jak to ma w zwyczaju, z wielkim rozmachem prezentuje
nam tło polityczno - obyczajowe Anglii epoki Tudorów, wiernie
odtwarzając realia dworskiego życia, lekkim piórem wprowadzając
czytelnika w zawiłości ówczesnej polityki oraz barwnie i pieczołowicie
prezentując sylwetki bohaterów.
"Wieczna księżniczka" to pełna pasji, namiętności i intryg opowieść o
burzliwych losach niezwykłej kobiety o niezłomnym charakterze, dumnej
władczyni, ale zarazem niewolnicy własnych ambicji - znakomita biografia
królowej, którą Historia zapamiętała głównie jako matkę niesławnej
Marii I Tudor oraz niewygodną pierwszą żonę Henryka VIII, przyczynę jego
zerwania z kościołem katolickim. Philippa Gregory oddaje sprawiedliwość
Katarzynie Aragońskiej przywołując ją do życia na kartach swojej
powieści - ze znakomitym, jak zwykle, skutkiem. Gorąco polecam!